زمانی که زن و مردی با یکدیگر ازدواج میکنند، به محض انعقاد عقد نکاح، آثار حقوقی متعددی ایجاد میشود. درواقع طبق قانون هر یک از زن و شوهر، در قبال همسر خویش، تکالیف و از طرف دیگر حق و حقوقی خواهد داشت. از مهمترین حق و حقوق زن میتوان به حق اجرت المثل ایام زوجیت، حق نفقه، مهریه و … اشاره نمود. از طرف دیگر یکی از مهمترین تکالیف زن نیز در قبال شوهر خود، بحث تمکین عام و خاص به ایشان است. ما در مقاله های متعددی مسئله نفقه و مهریه و دیگر حقوق زن را مورد بررسی قرار داده ایم. لذا در این مقاله وکیل خانواده علی رغم بررسی شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت، به این موضوع میپردازد که اجرت المثل زن چیست، در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد و بار اثبات اجرت المثل ایام زوجیت بر عهده کیست.
اجرت المثل ایام زوجیت
شاید برای شما نیز این سوال مطرح شده باشد که اجرت المثل ایام زوجیت چیست؟ البته برخی به آن اجرت المثل زندگی مشترک یا اجرت المثل زن یا اجرت المثل زندگی زناشویی نیز میگویند.
قبل از پاسخ به این پرسش لازم به توضیح است که بنابر عرف امروز در جامعه و میان خانواده ها، زن در منزل شوهر سکونت کرده و کارهای خانه را نیز انجام میدهد. البته توجه داشته باشید که عرف و جامعه در گذر زمان متناسب با نیازها، طرز تفکر و … افراد، تغییر میکند.
هرچند به نظر میرسد که این تغییر ممکن است آهسته و در طول سالها شکل بگیرد. از همین رو شاید بتوان گفت که درحال حاضر بحث خانه داری زن در منزل شوهر در جامعه ما دستخوش تغییراتی گسترده ای قرار گرفته است.
علی ایحال و فارغ از اینکه عرف خانه داری زن چیست، اجرت المثل زن به مبلغی گفته میشود که زن در قبال کارهایی که در زندگی زناشویی انجام داده از شوهر طلبکار میشود. از مهمترین کارهای زن در منزل میتوان به آشپزی و پخت و پز، نظافت و پاکیزگی منزل، شست و شو لباس، شست و شو ظرف و … نام برد.
براساس ماده 29 قانون حمایت خانواده و ماده 336 قانون مدنی هرگاه شخصی بر حسب امر و درخواست دیگری، اقدام به عملی نماید که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد، عامل مستحق اجرت عمل خود میباشد مگر اینکه معلوم گردد که به قصد تبرع بوده است.
ماده 29 قانون حمایت خانواده تبصره ماده 336 قانون مدنی نیز عنوان میدارد که درصورتی که زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نباشد و عرفا برای آن کار اجرت المثل درنظر گرفته شود، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام دهد، و برای دادگاه نیز ثابت گردد، محکمه اجرت المثل کارهای صورت گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم خواهد نمود.
شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت
برای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت توسط زوجه، میبایست شرایط قانونی خاصی وجود داشته باشد در غیر اینصورت طرح دعوی اجرت المثل زن با شکست مواجه میشود. در این خصوص تبصره ماده 336 قانون مدنی تعیین تکلیف نموده و صراحتا شرایط دریافت اجرت المثل ایام زوجیت را بیان مینماید. به موجب این ماده، شرایط دریافت اجرت المثل زن به شرح زیر میباشد:
- زن میبایست خانه داری کرده و امور منزل شوهر را انجام داده باشد.
- کارهایی که زن انجام داده بایستی از اموری بوده که شرعا به عهده زوجه نباشد مثل رابطه نزدیکی با شوهر.
- امور صورت گرفته توسط زن در منزل همسر، عرفا اجرت المثل داشته باشد مثل نگهداری و تربیت فرزندان و …
- زن امور خانه داری رابه دستور شوهر انجام داده باشد.
- کارهای مربوطه با عدم قصد تبرع توسط زوجه صورت گرفته باشد.
- تمامی این امور بایستی توسط دادگاه خانواده محرز و اثبات گردد.
اجرت المثل ایام زوجیت چقدر است
بعضا دیده میشود که برخی از سایتهای حقوقی ادعا میکنند که نفقه و یا اجرت المثل ایام زوجیت را میتوان به صورت آنلاین محاسبه نمود. درصورتی که امکان محاسبه آنلاین اجرت المثل ایام زوجیت به هیچ عنوان وجود ندارد. درواقع برای اطلاع از این موضوع که اجرت المثل ایام زوجیت چقدر است بایستی شرایط متعددی را مورد بررسی قرار داد که ما در اینجا مهمترین آنها را بیان میداریم.
قبل از هرچیز بایستی بدانید که مطالبه اجرت المثل زندگی مشترک، بیشتر در زمان طرح دعوی طلاق از جانب زوج مطرح میشود. البته بدیهی است که هر زنی میتواند در هر زمان حتی قبل از طلاق و جدایی، نسبت به مطالبه اجرت المثل خانه داری اقدام نماید.
به طور کلی محاسبه اجرت المثل زن، برحسب میزان اموری که زن در منزل شوهر انجام داده، تعیین خواهد شد. میزان امور خانه داری نیز به موارد متعددی نظیر تعداد فرزندان مشترک، بزرگی خانه، میزان شستشو و پخت و پز، مهمانداری، کارهای درخواستی شوهر و … خواهد داشت. تمامی کارهای خانه داری و امور مارالذکر نیز بر مبنای سنوات زندگی زناشویی تعیین خواهد شد.
توجه داشته باشید که تمامی این امور توسط کارشناس رسمی دادگستری مورد بررسی قرار میگیرد. کارشناس اجرت المثل ایام زوجیت از سوی دادگاه محترم انتخاب شده و نظریه خود را طی مهلت مقرر صادر مینماید. البته زوجین میتوانند به نظریه کارشناس ظرف مهلت مقرر قانونی اعتراض نمایند.
درحال حاضر در سال 1403 عرف جاری و رویه عملی درخصوص نظریه کارشناسان دادگستری، مبلغ اجرت المثل را حداقل چیزی حدود یک میلیون تومان درنظر میگیرد. البته این مبلغ میانگین بوده و همانطور که گفتیم میزان آن به موارد و شرایط متعددی بستگی خواهد داشت.
مهمترین نکات اجرت زن
- بایستی آگاه باشید که انجام امور منزل توسط زن، وظیفه ایشان نمیباشد.
- مطالبه اجرت المثل ایام زناشویی با تقدیم دادخواست مربوطه از جانب زوجه به دادگاه خانواده صالح بعمل خواهد آمد.
- نکته مهم این که چنانچه زن از اجرت المثل ایام زوجیت استفاده کرده باشد، امکان استفاده از حق تنصیف اموال و دارایی مرد را نخواهد داشت.
- چنانچه پرونده طلاق به درخواست هر یک از زوجین در دادگاه خانواده مطرح شده باشد، قاضی محترم میبایست ضمن رای خود، تکلیف اجرت المثل زن را نیز تعیین نماید.
- الزام به پرداخت اجرت المثل زن درخصوص کارهایی است که قانونی و مشروع باشد.
- قصد تبرع (برای رضای خدا کار کردن) باید اثبات شود؛ لذا چنانچه مرد دلیلی بیاورد یا شواهد و قرائنی باشد که نشام دهد زن از ابتدا به نیت تبرعی و رایگان کارها را انجام میداده، زن مستحق دریافت اجرت المثل ایام زندگی نخواهد بود.
- درحال حاضر شاید بتوان گفت که رویه عملی دادگاه ها درخصوص مطالبه اجرت المثل زن کمی سختگیرانه است.
در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد
شاید این پرسش برای شما نیز مطرح شده باشد که در چه صورتی اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد؟ برای پاسخ به این پرسش بایستی به مواد قانونی مرتبط استناد نمود. همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد در موارد زیر اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد:
- زن در منزل شوهر خانه داری نکرده و هیچ کاری انجام نداده باشد.
- اموری که زوجه انجام داده از کارهایی بوده که شرعا به عهده زن میباشد نظیر تمکین به مرد.
- کارهای انجام شده توسط زوجه در خانه شوهر، عرفا اجرت المثل نداشته باشد مثل هم آغوشی با مرد.
- زن امور و کارهای منزل رابه دستور شوهر انجام نداده باشد.
- امور منزل داری با قصد تبرع یا به صورت رایگان توسط زن انجان شده باشد.
- کلیه کارهای مربوطه و یا قصد و اراده زوجین در دادگاه خانواده اثبات و احراز نگردد.
اجرت المثل ایام زوجیت قبل از طلاق
یکی از سوالاتی که بسیاری از زوجین به ویژه خانم ها مطرح میکنند این است که آیا امکان درخواست اجرت المثل ایام زوجیت قبل از طلاق وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال نیز بایستی ماده قانونی مربوطه را مورد بازبینی قرار داد.
درواقع ماده 336 و 337 قانون مدنی و همنچنین ماده 29 قانون حمایت خانواده تکلیف را در این مورد روشن نموده اند. براساس جمع مواد مذکور و با استناد به آن میتوان نتیجه گرفت که امکان درخواست اجرت المثل ایام زوجیت قبل از طلاق نیز برای زن وجود دارد.
در حقیقت همانطور که در این مقاله بررسی کردیم، قانونگذار شرایط درخواست اجرت المثل زن در زمان طلاق و یا قبل از آن را مشخص نموده است. بنابراین ملاحظه میفرمایید که در هیچ یک از مواد قانونی مرتبط، منعی در خصوص درخواست اجرت المثل زن قبل از طلاق وجود ندارد.
اجرت المثل ایام زناشویی بعد از فوت شوهر
همانطور که اشاره کردیم بر اساس مواد قانونی مارالذکر، اجرت المثل ایام زوجیت قابل مطالبه و دریافت توسط زن میباشد. درواقع میتوان گفت که اجرت المثل نیز مانند مهریه دینی بوده که بر ذمه شوهر مستقر میگردد.
از طرفی ماده ۱۹۸ قانون آئین دادرسی مدنی نیز به صراحت بیان میدارد که چنانچه حق یا دینی بر عهده کسی ثابت شد، اصل بر بقای آن خواهد بود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. علی ایحال درصورتی که شوهر فوت نماید، زن در صورت اثبات شرایط اجرت المثل ایام زوجیت، میتواند نسبت به دریافت آن اقدام نماید.
البته در این بین نکات مهم و تعیین کننده دیگری نیز وجود دارد که بایستی مورد توجه قرار گیرد. درواقع در اینجا بحث ماترک متوفی و ارث و میراث ایشان مطرح بوده که خود نیاز به بررسی جداگانه دارد.
مراحل طرح دعوی اجرت زن
طرح دعوی اجرت المثل ایام زوجیت، شامل مراحل متععد طرح و روند رسیدگی در دادگاه میباشد. ما در این بخش از نوشتار به بررسی مهمترین مراحل طرح دعوی اجرت المثل ایام زوجیت توسط زن میپردازیم لذا با ما همراه باشید.
- تنظیم دادخواست اجرت المثل زن و مراجعه به یکی از شعب دفاتر خدمات قضایی.
- ارائه دادخواست و ادله و مدارک لازم به دفتر خدمات الکترونیک قضایی و تصدیق آن.
- تایید و ثبت دادخواست اجرت المثل ایام زوجیت و پرداخت هزینه های دادرسی و هزینه دفتر خدمات.
- ارسال پرونده اجرت المثل ایام زناشویی به دادگاه صالح و پیگیری آن.
- حضور در جلسه صلح و سازش در شورای حل اختلاف.
- حضور در جلسات رسیدگی دادگاه و یا شورای حل اختلاف در اوقات تعیینی و ارائه دفاعیات مناسب حقوقی.
- ارائه لایحه به کارشناس رسمی دادگستری و حضور در جلسه کارشناسی.
- اعتراض به نظریه کارشناس رسمی و ارجاع آن به هیئت 3 نفره و سپس 5 نفره کارشناسی.
- اعتراض و تجدیدنظرخواهی و یا تبادل لوایح در مرحله تجدیدنظر.
- اجرای رای اجرت المثل ایام زوجیت و اخذ محکوم به یا توقیف اموال محکوم علیه.
مطالبه اجرت زن توسط وکیل
مطالبه اجرت المثل زن توسط یک وکیل خانواده موثرترین راه جهت طرح این دعوی میباشد. البته بدیهی است که حتی مطالبه اجرت المثل ایام زناشویی توسط وکیل نیز تظمینی نبوده و ممکن است بنابر دلایل قانونی با شکست مواجه شود. ولی مطمئنا طرح این دعوی توسط وکیل تهران میتواند شانس موفقیت و پیروزی در پرونده را بسیار بالا ببرد.
علی ایحال مهمترین مزایای مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت توسط وکیل به شرح زیر میباشد.
- بالا رفتن شانس پیروزی و موفقیت در پرونده.
- تنظیم دادخواست حقوقی و مناسب توسط وکیل دادگستری.
- شرکت در جلسات رسیدگی دادگاه توسط وکیل تهران.
- تنظیم استشهادیه از جانب وکیل در صورت لزوم.
- تجدیدنظرخواهی یا تنظیم لایحه دفاعی مرحله تجدیدنظر از طرف وکیل.
- بیان اظهارات شفاهی مناسب در جلسه رسیدگی در پاسخ به سوالات پیچیده و چندجانبه قضات محترم.
- اجرای حکم توسط وکیل دادگستری تهران و اخذ محکوم به.
تنظیم لایحه دفاعی اجرت المثل ایام زوجیت
قبل از هرچیز عنایت داشته باشید که تنظیم یک لایحه دفاعی مناسب و تخصصی صرفا جزو مهارتهای یک وکیل دادگستری تهران میباشد. بنابراین ما در این قسمت از مقاله به مهمترین نکات جهت تنظیم لایحه دفاعی اجرت المثل ایام زوجیت میپردازیم. تاکید میگردد که این نکات صرفا برای عزیزانی است که آشنایی کافی با تنظیم لایحه و توانایی مطالب حقوقی را داشته باشند.
به طور کلی زن برای تنظیم لایحه حقوقی در خصوص این دعوی، بایستی به این موضوع بپردازد که شرایط قانونی جهت دریافت اجرت المثل ایام زوجیت را دارد. از مهمترین این شرایط نیز میتوان به دستور مرد به ایشان جهت انجام امور منزل، عدم قصد تبرع یا رایگان بودن امور انجام شده توسط زن و … میباشد.
مرد نیز در مقام دفاع در مقابل این دعوی مطروحه از جانب زن بایستی لایحه دفاعی خود را بر مبنای عدم دستور به زن جهت خانه داری، تبرعی و رایگان بودن منزل داری زن و … تنظیم نماید.
ملاحظه میفرمایید که برای لایحه دفاعی اجرت المثل ایام زوجیت، هر یک از زوجین بایستی اظهارات خود را به نحوی تنظیم کند که بتواند در دعوی پیروز شود.
نمونه دادخواست اجرت المثل ایام زوجیت
همانطور که تاکنون متوجه شده اید، تنظیم دادخواست اجرت المثل ایام زوجیت همانند تنظیم لایحه دفاعی یک فرآیند تخصصی و حرفه ای است. بنابراین توصیه میگردد قبل از هر اقدامی با یک وکیل متخصص در این زمینه مشورت نمایید.
البته بهتر است جهت طرح دعوی حقوقی به یک وکیل تهران وکالت دهید و یا حداقل از خدمات تنظیم دادخواست، تنظیم لایحه، مشاوره حقوقی و … ایشان استفاده نمایید.
علی ایحال ما در زیر یک نمونه دادخواست اجرت المثل ایام زوجیت را جهت آشنایی کلی شما عزیزان و همچنین کارآموزان محترم قرار داده ایم. توصیه میگردد درصورتی که با امور حقوقی آشنایی دارید از نمونه دادخواست زیر استفاده کنید.
نمونه دادخواست اجرت المثل زن
خواهان: نام و نام خانوادگی …………………… آدرس …………………… شغل ……………………
خوانده: نام و نام خانوادگی …………………… آدرس …………………… شغل ……………………
موضوع خواسته: اجرت المثل ایام زن
دلایل و منضمات: شهادت شهود، استشهادیه محلی، سایر اسناد و مدارک و …
شرح خواسته:
ریاست محترم دادگاه خانواده؛
با سلام؛
اینجانب به موجب سند نکاحیه شماره …………………………….. به تاریخ ………………………….. به عقد دائم آقای …………………………….. در آمده ام و از همان زمان آغاز زندگی زناشویی در مورخ ………………………….. تاکنون به دستور و امر ایشان و بدون قصد تبرع یا رایگان، کلیه امور مربوط به خانه داری شامل آشپزی ، نظافت و حضانت یا نگهداری و تربیت کودکان که به لحاظ شرعی و قانونی وظیفه اینجانب نبوده است را انجام داده ام؛ اما خوانده محترم در طول این سال ها هیچ گونه اجرت یا دستمزدی بابت انجام کارهای منزل به بنده نداده است. بنابراین از دادگاه محترم درخواست دارم که مستند به ماده 336 قانون مدنی و همچنین ماده 29 قانون حمایت خانواده ضمن ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری مبلغ اجرت المثل ایام زوجیت را مشخص نموده و حکم به پرداخت آن توسط خوانده محترم به علاوه جمیع هزینه های دادرسی از جمله هزینه کارشناسی، هزینه وکیل و … را صادر نمایید.
سخن پایانی
مباحث حقوقی به خصوص مبحث اجرت المثل ایام زوجیت و مسائل مربوط به آن بسیار پیچیده و دشوار میباشند. به همین دلیل بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل خانواده یا طلاق تهران و با تجربه و متخصص در امور مربوطه مشورت نمایید. چراکه طرح دعوی و تنظیم لوایح اشتباه و نادرست ممکن است به گونه ای به روند رسیدگی آسیب بزند که دیگر امکان تصحیح آن به هیچ عنوان نباشد.
تیم حقوقی وکیل زوم با استفاده از بهترین وکلای خانواده و طلاق تهران، مجرب و مورد اعتماد آماده ارائه بهترین خدمات حقوقی به شما عزیزان میباشد. همچنین درصورتی که مایل به پرداخت حق الوکاله نیستید میتوانید بدون پرداخت حق الوکاله وکیل از خدمات تیم ما استفاده کنید. در این صورت صرفا با پرداخت مبلغ لازم در طول روند رسیدگی و تمام مراحل دادرسی از خدمات وکیل پایه یک دادگستری بهره مند خواهید گردید. این خدمات شامل تنظیم دادخواست، تنظیم لایحه، مشاوره و غیره به طور دائم و تحت نظر وکیل طلاق یا خانواده تهران میباشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط اجرت المثل ایام زوجیت، اجرت المثل ایام زوجیت چقدر است، محاسبه آنلاین اجرت المثل ایام زناشویی و … میتوانید با وکلای معرفی شده در وبسایت وکیل زوم تماس گرفته و از خدمات حقوقی ایشان استفاده نمایید.
