تنصیف اموال و یا شرط تنصیف دارایی مرد یکی از آثار حقوقی ازدواج صحیح و قانونی میباشد. درواقع یکی از شروط ضمن عقد نکاح که در سند ازدواج درج میگردد همین شرط تنصیف اموال مرد بعد از طلاق است. البته دریافت نصف اموال مرد توسط زن مستلزم تحقق شرایط متعددی میباشد. بنابراین صرفا با فراهم آمدن شرایط تنصیف اموال است که دادگاه حین صدور حکم طلاق، اقدام به تعیین میزان و نحوه پرداخت نصف اموال مرد به زن مینماید. بدیهی است که بسیاری از مردان بدون آگاهی و اطلاع از آثار شرط نصف دارایی و بدون کمک گرفتن از وکیل خانواده، اقدام به امضای آن حین عقد ازدواج مینمایند. به طور کلی با قبول این شرط، مرد مکلف میگردد که در صورت طلاق زن، نیمی از اموال یا مبلغ آن را به همسرش انتقال دهد. این شرط مهم مختص کشور عزیزمان ایران نبوده و در بسیاری از کشورهای دنیا نیز مرسوم میباشد. البته در سایر کشورها معمولا این شرط برای اموال زن نیز وجود دارد و زنان میبایست نصف اموال خود را به مرد انتقال دهند. ولی همانطور که گفته شد در کشور ما صرفا مردان بایستی نصف اموال خود را در هنگام طلاق به زن بدهند. بنابراین در این مقاله به بررسی شرط تنصیف اموال و دارایی مرد، تنصیف اموال در طلاق، شرایط اعمال حق نصف اموال مرد و … میپردازیم لذا با ما همراه باشید.
شرط تنصیف اموال و دارایی مرد
همانطور که اشاره شد همزمان از سال 1360 به بعد، با انعقاد عقد ازدواج شروطی در سند نکاحیه تحت عنوان شروط ضمن عقد گنجانده شده است. متاسفانه در بسیاری از موارد آقایان چشم خود را بسته و بدون آگاهی و بدون توجه به آثار هر یک از شروط ضمن عقد، اقدام به امضای تمامی شروط مینمایند. البته سردفتران نیز مکلفند تا قبل از اجرای صیغه عقد، تمامی شروط ضمن عقد را برای زوجین بیان کرده و حتی چنانچه لازم باشد برای هر یک از زن و مرد مفهوم و آثار آن را نیز شرح دهد.
در این صورت زوجین این اختیار را دارند که ذیل هر یک از شروط را که مورد قبول ایشان نیست امضا نکنند. البته در عمل کمتر دیده میشود که یک سردفتر اقدام به تفهیم مفاهیم هر یک از شروط ضمن عقد نماید. چه آنکه سردفتران نیز خود به طور کامل از مفاهیم حقوقی این شروط پیچیده در ضمن سند ازدواج آگاه و مطلع نمیباشند.
متن شرط انتقال نیمی از اموال و دارایی مرد بعد از طلاق زن در سند نکاحیه به شرح زیر میباشد:
(ضمن عقد ازدواج، زوج شرط نمود هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده، زوج مکلف است تا نیمی از دارایی و اموال موجود خود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده، یا معادل ریالی آن را طبق نظر دادگاه، به صورت بلاعوض به زوجه منتقل نماید.)
تنصیف اموال در طلاق
تاکنون متوجه شده ایم که شرط تنصیف اموال و دارایی مرد یکی از این شروط ضمن عقد ازدواج بوده که تکالیف مالی بسیار مهمی برای مرد ایجاد مینماید. در واقع با امضای شرط نصف اموال در ذیل عقدنامه، مرد مکلف میگردد که در صورت طلاق زن، مال یا معادل ریالی آن را به صورت بلاعوض به همسر خود منتقل نماید.
همانطور که ملاحظه میفرمایید این تعهد مالی مرد به پرداخت نیمی از اموال و دارایی خود به همسرش، مربوط به زمانی است که زوجنی در آستانه جدایی و طلاق میباشند. به طور دقیق تر میتوان اذعان داشت که شرط تنصیف دارایی مرد، صرفا در طلاق از طرف مرد تحقق پیدا میکند و در دیگر طرق طلاق و جدایی موضوعیت ندارد.
این شرط مهم در ضمن عقد و در صفحه هشتم سند نکاحیه بیان شده و معمولا آقایان بدون هیچگونه اطلاع از مفاد آن و طبق رسم و رسومات و عرف جامعه اقدام به امضای آن مینمایند. البته دریافت نیمی از اموال مرد توسط همسرش به همین سادگی ها هم نیست و شرایط قانونی دیگری نظیر سوءرفتار زن و … نیز دارد که بایستی مورد توجه قرار گیرد. ما در ادامه به بررسی شرایط تنصیف اموال و دارایی مرد طبق قانون جدید میپردازیم لذا تا انتها با ما همراه باشید.
شرایط تنصیف اموال و دارایی مرد
همانطور که اشاره شد طبق قانون، شرایط اعمال تنصیف اموال و دارایی مرد متعدد بوده و نیاز به بررسی بیشتری دارد. درواقع چنانچه هر یک از شرایط تنصیف اموال محقق نگردد، زن نمیتواند نسبت به دریافت نصف اموال شوهر اقدام نماید. ما در ادامه این بخش از نوشتار به بررسی شرایط دریافت نصف اموال مرد توسط زوجه میپردازیم:
- امضای شرط ضمن عقد توسط زوج: بدیهی است که جهت دریافت نصف داراریی، اولین و مهمترین شرط این است که زوج شرط ضمن عقد مزبور را پزیرفته و آن را در ذیل سند ازدواج امضا نموده باشد. به عبارت دیگر شرط تنصیف اموال یک قانون امری نبوده و قانونگذار آن را الزامی نمیداند بنابراین مرد این اختیار را دارد که این شرط را قبول نکرده و در نتیجه ذیل آن را در سند نکاحیه امضا ننماید.
- درخواست طلاق از طرف مرد: شرط تنصیف دارای و اموال مرد درصورتی قابل اعمال است که دادخواست طلاق از طرف مرد به ثبت رسیده باشد. بنابراین در طلاق از جانب زن یا طلاق توافقی، امکان دریافت نصف اموال مرد وجود ندارد. البته شرط مورد نظر دارای استثنائاتی نیز میباشد. یکی از آنها این است که زن بتواند سختی و مشقت در زندگی مشترک را به اثبات برساند و حکم طلاق بر مبنای آن صادر گردد. بنابراین درصورتی که در طلاق از طرف زن، زوجه عسر و حرج در زندگی زناشویی را اثبات کند میتواند از شرط تنصیف اموال و دارایی مرد استفاده نماید.
- عدم سوءرفتار یا سوء معاشرت زن: چنانچه تقاضای طلاق از طرف زوجبه دلیل سوءرفتار یا تخلف زن از ایفای تکالیف و وظایف زناشویی باشد، زوجه حق دریافت نصف اموال مرد را ندارد. به عنوان مثال زمانی که حکم نشوز یا عدم تمکین زن صادر شده باشد، شرایط اعمال شرط تنصیف اموال و دارایی مرد وجود ندارد.
- عدم دریافت اجرت المثل توسط زن: چنانچه زوجه از حق اجرت المثل یا نحله استفاده کرده باشد دیگر امکان مطالبه نصف دارایی و اموال مرد وجود نخواهد داشت.
علی ایحال شما عزیزان میتوانید برای آگاهی از روند طلاق و شرایط تنصیف اموال مرد و سایر حق و حقوق زوجین با یک وکیل طلاق تهران و متخصص در امور خانواده تماس گرفته و از خدمات حقوقی ایشان استفاده نمایید.
مهمترین نکات شرط نصف اموال
در مجموع همانطور که در قسمت قبل گفتیم، با وجود تحقق شرایط سه گانه تنصیف اموال مرد، زن این حق را دارد که نصف اموال مرد را مطالبه نماید. البته در راستای وصول نصف اموال شوهر، نکات مهم دیگری نیز وجود دارد که ما سعی کردیم مهمترین آنها را در این بخش از نوشتار در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. این نکات به شرح زیر میباشد:
- منظور از تنصیف اموال این نیست که دقیقا نصف اموال یا به عبارتی 50 درصد اموال مرد به زن واگذار گردد. درواقع طبق قانون در صورت وجود شرایط قانونی تنصیف اموال، زن مستحق دریافت تا نیمی از دارایی مرد میباشد. همانطور که ملاحظه میفرمایید واژه (تا نیمی) نشاندهنده این است که حداکثر مالی که زن میتواند دریافت کند نصف اموال مرد است. درواقع تعیین میزان اموالی که از زوج به زن تعلق میگیرد بستگی به نظر قاضی محترم دادگاه خانواده خواهد داشت. همچنین عنایت داشته باشید که ممکن است دادگاه رسیدگی کننده با در نظر گرفتن وضعیت مالی و اقتصادی مرد، تعداد فرزندانف شرایط خانواده، نقش و تاثیر زن در کسب اموال و … میزان اموالی که به زن تعلق میگیرد را بسیار کاهش دهد.
- نکته حائز اهمیت دیگر این است که شرط مزبور صرفا درخصوص اموالی موضوعیت دارد که مرد پس از عقد رسمی به دست آورده باشد. بنابراین نسبت به اموالی که مرد سابقا و قبل از ازدواج به دست آورده امکان اعمال شرط تنصیف اموال از جانب زوجه وجود ندارد.
- زوج نمیتواند به مستثنیات دین استناد کرده و به عبات دیگر، شرط تنصیف اموال مشمول مستثنیات دین نخواهد بود. بنابراین مرد به بهانه مستثنیات دین از پرداخت نصف اموال به زن معاف نخواهد شد.
- یکی دیگر از نکات مهمی که کمتر به آن توجه میشود این است که اموال بدست آمده توسط مرد بایستی به دلیل اموری بوده که مرد با تلاش و کوشش و یا از شغل و کار خود و … کسب کرده باشد. به عنوان مثال چنانچه اموالی به عنوان ارث و میراث و یا … به زوج برسد، علی القائده زوجه حقی بر دریافت نصف آن نخواهد داشت.
- نکته بسیار مهم دیگر این است که شرط تنصیف اموال ناظر به دارایی است که مرد در زمان مطالبه و درخواست زن، در اختیار دارد. به عبارت ساده تر اموالی مورد حکم قاضی قرار میگیرند که موجود بوده و در زمان ارائه دادخواست تنصیف اموال از جانب زوجه، زوج مالک آنها باشد. بنابراین قبل از اقدام رسمی زن، هرگونه نقل و انتقال اموال توسط مرد بلامانع بوده و کاملا قانونی است.
- چنانچه زوج بعد از مطالبه نصف اموال از توسط زوجه، مبادرت به انتقال و فروش اموال خود بنماید، ممکن است عمل ارتکابی تحت عنوان جرم فرار از دین یا معامله صوری قرار گیرد. در صورت اثبات این موضوع، زن میتواند با بطلان معامله و یا ابطال سند رسمی، نصف مال موضوع دعوی یا مبلغ آن را دریافت نماید. البته همانطور که گفته شد در این وضعیت، موشوع از لحاظ حقوقی بسیار پیچیده شده و زوجه کار بسیار سخت و طولانی در پیش دارد. عملا هم دیده میشود که آقایان قبل یا بعد از اقدام زن به هر طریقی که هست اقدام به فروش یا انتقال اموال خود به دیگران نظیر اقوام و خویشاوندان خود مینماید. البته توجه داشته باشید که مطابق رویه قضایی حال حاضر در محاکم خانواده،چنانجه در عمل اموال و دارایی از زوج یافت نشود، همچنان امکان مطالبه اجرت المثل ایام زوجیت برای زوجه وجود دارد.
فرار از تنصیف اموال
اشاره کردیم که در بسیاری از موارد آقایان در هنگان جدایی و بعد از اطلاع از مفاد شرط تنصیف اموال، تازه متوجه عواقب امضای شرط تنصیف اموال میگردند. در این صورت معمولان زوج برای فرار از تنصیف اموال و جلوگیری از به تاراج رفتن اموال خود و فرزندانش و یا دسترنج خانواده خویش دست به هر کاری میزند.
در همین راستا اولین اقدامی که میتوان متصور بود، موضوع انتقال و فروش خانه، ماشین و … به خانواده، اقوام و نزدیکان نظیر پدر، مادر، برادر، خواهر، فرزند و … میباشد. در این صورت و برای جلوگیری از فرار از تنصیف اموال توسط زوج، توصیه میشود حتما به یک وکیل خانواده و متخصص مراجعه نموده و از خدمات حقوقی ایشان استفاده کنید. یک وکیل طلاق حرفه ای موضوعات متعددی را مورد بررسی قرار میدهد که ما در زیر به مهمترین آنها پرداخته این لذا با ما همراه باشید.
- اثبات معامله صوری: یکی از راه ها فرار از تنصیف اموال، انعقاد معامله صوری با خانواده، اقوام، دوستان، آشنایان و … میباشد. درواقع مرد بدون قصد واقعی فروش اموال خویش نظیر خانه، باغ، آپارتمان، خودرو و … اقدام به انتقال آنها به اشخاص مارالذکر مینماید. درصورتی که زوجه بتواند قصد واقعی شوهرش را برای فروش اموال در دادگاه به اثبات برساند، معامله صوری محقق میگردد. در این صورت زوجه میتواند در مرحله بعدی بطلان معامله یا ابطال سند رسمی تنظیمی را از دادگاه محترم بخواهد و در نتیجه نصف اموال مرد را تصاحب نماید.
- اثبات معامله به قصد فرار از دین: یکی دیگر از راه های متداول و مبتلابه جهت فرار از تنصیف اموال، معامله به قصد فرار از دین است. همانطور که از نامش پیداست در این معامله، مرد مال خود را با قصد و اراده و در راستای فرار از بدهی و حق و حقوق زن، به دیگری واگذار مینماید. در این صورت زن نمیتواند نصف اموال شوهرش را از دادگاه خانواده مطالبه نماید. بنابراین زوجه ابتدا میبایست درخصوص طرح دعوی معامله به قصد فرار از دین اقدام نموده و متعاقبا نسبت به ابطال سند رسمی یا بطلان معامله صورت گرفته اقدام نماید. در صورت اثبات دعاوی مربوطه توسط زوجه، ایشان میتواند نصف اموال فروخته شده را از همسرش بگیرد.
شرایط مال
ممکن است مرد طبق حکم دادگاه محترم خانواده، محکوم به پرداخت نصف اموال خود یا مبلغ آن به زوجه شود. در این صورت همانطور که تاکنون اشاره شد، این مال یا میزان آن بایستی دارای شرایطی باشد و دادگاه به این شرایط در رای صادره توجه خواهد نمود. ما در این بخش از مقاله به بررسی شرایط مال مورد تنصیف میپردازیم لذا همراه ما باشید.
- نصف اموالی به زن تعلق میگیرد که مرد پس از ازدواج و در دوران زناشویی تا زمان طلاق و جدایی، آنها را به دست آورده باشد. بنابراین اموالی که مرد قبل از ازدواج و یا بعد از طلاق کسب نموده مشمول شرط نصف اموال نخواهد بود. توجه داشته باشید که اموالی که مرد در دوران عقد به دست آورده نیز مشمول شرط مزبور نمیباشند.
- اموال مورد تنصیف میبایست به دلیل زندگی مشترک و حاصل تلاش مرد در زندگی زناشویی باشد بنابراین اموالی که به صورت رایگان و یا از طریق ارث و میراث پدر شوهر یا اقوام وی به دست آمده باشد، مشمول شرط نصف اموال نخواهد بود.
- مال مورد تنصیف بایستی موجود بوده و مرد مالک آن باشد. چنانچه مرد دقیقا در طول زندگی مشترک اموالی را بدست آورده باشد اما در زمان جدایی و طلاق به هر دلیلی موجود نباشد نظیر اینکه هبه شده باشد، مفقود شده باشد، مورد نقل و انتقال قرار کرفته باشد و … مشمول این شرط نیست.
سخن پایانی
مباحث حقوقی به خصوص مبحث شرط نصف اموال مرد و مسائل مربوط به آن بسیار پیچیده و تخصصی میباشند. به همین دلیل بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل خانواده تهران و با تجربه و متخصص در امور مربوطه مشورت نمایید. چراکه طرح دعوی و تنظیم لوایح اشتباه و نادرست ممکن است به گونه ای به روند رسیدگی آسیب بزند که دیگر امکان تصحیح آن به هیچ عنوان نباشد.
گروه حقوقی وکیل زوم با استفاده از بهترین وکلای خانواده تهران اعم از وکیل خانم و آقا، مجرب و مورد اعتماد، آماده ارائه بهترین خدمات حقوقی به شما عزیزان میباشد. همچنین درصورتی که مایل به پرداخت حق الوکاله نیستید میتوانید بدون پرداخت حق الوکاله وکیل از خدمات تیم ما استفاده کنید. در این صورت صرفا با پرداخت مبلغ لازم در طول روند رسیدگی و تمام مراحل دادرسی از خدمات وکیل دادگستری بهره مند خواهید گردید. این خدمات شامل تنظیم دادخواست، تنظیم لایحه، مشاوره و غیره به طور دائم و تحت نظر بهترین وکیل طلاق تهران میباشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع که شرط تنصیف اموال چیست، فرار از تنصیف اموال، شرایط مال مورد تنصیف، مهمترین نکات نصف اموال و … میتوانید با وکلای معرفی شده در وبسایت وکیل زوم تماس گرفته و از خدمات حقوقی ایشان استفاده نمایید.