طلاق و انواع آن

مقاله پیش رو توسط وکیل طلاق تهران در خصوص طلاق و انواع آن برای آگاهی و آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. با توجه به مشکلات فراوان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره کشور عزیزمان ایران امروزه جدایی و پایان زندگی زناشویی یکی از مهمترین مسائل حقوقی و خانوادگی جامعه به شمار میرود. البته جدایی دلایل بسیار گوناگون و پیچیده ای دارد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت. علی ایحال ما در این مقاله به بررسی این موضوع میپردازیم که تعریف طلاق چیست و به بررسی انواع طلاق اعم از رجعی، خلع، بائن، مبارات و … خواهیم پرداخت. در ادامه نیز در کنار قانون طلاق، به بررسی انواع جدایی برحسب درخواست دهنده خواهیم پرداخت.

طلاق چیست؟

از نظر لغوی واژه طلاق که کلمه ای عربی است به معنی گشودن گره و رها کردن میباشد. در فقه ما از این واژه جهت اتمام رابطه زناشویی استفاده میگردد.

درضمن ماهیت طلاق ایقاع بوده در صورتی که ماهیت ازدواج و نکاح عقد میباشد. بدین معنی که جدایی به صورت قانونی و شرعی، صرفا با اراده یکی از طرفین که آن مرد است واقع میگردد. درواقع طبق قانون مدنی ایران که از فقه امامیه گرفته شده اعمال حق جدایی صرفا با مرد میباشد.

البته توجه داشته باشید که قوانین طلاق، به زن این امکان را داده تا راسا و تحت شرایط خاصی از دادگاه خانواده، تقاضای جدایی نماید. همچنین در رویه طلاق در دادگاه خانواده امکان توافق زوجین و جدایی به نحو توافقی نیز وجود دارد.

علی ایحال هر زن و مردی که با یکدیگر ازدواج مینمایند ممکن است به دلایل مختلف قادر به ادامه زندگی مشترک نباشند. در این صورت بهترین راه حل برای آن ها این است که به صورت شرعی و قانونی به ازدواج و زندگی مشترک با یکدیگر پایان داده و یا طلاق فوری بگیرند.

قانون طلاق

به طور کلی قانون طلاق در طی سالیان گذشته تغییر چندانی نکرده است. درواقع منظور از قانون طلاق جدید مجموع مهمترین قوائد و قوانین طلاق میباشد که سعی شده به صورت کامل در این مقاله خدمت شما عزیزان ارائه گردد.

تصمیم به جدایی و خاتمه دادن به زندگی مشترک توسط زوجین مطمئنا دلایل بسیار گوناگونی دارد. تاجایی که ممکن است حتی خوروپف کردن همسر نیز، زن یا مرد را به فکر جدایی بیاندازد! دانستن این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که زن یا مرد درک میکنند که تقاضای جدایی همسرشان همیشه به دلیل مشکل و اشتباه وی نیست. درنتیجه زوجین به این آگاهی میرسند که جدایی همسرشان به معنای پایان زندگی نیست.

از طرف دیگر به هیچ عنوان امکان ندارد که تمامی ازدواجهای صورت گرفته برای همیشه دوام داشته باشد. بدیهی است که برخی از ازدواجها به دلایل گوناگونی با شکست مواجه شده و به جدایی ختم میشوند.

همچنین امروزه بسیار شایع شده که برخی از زوجین به طور رسمی و قانونی از هم جدا نشده اما هیچ عشق و علاقه ای میان آنها وجود ندارد و صرفا در یک منزل مشترک زندگی میکنند. معمولا زوجین در اینگوه موارد به دلیل حفظ آبرو اقدام به رسمی نمودن جدایی نمیکنند. درواقع به این نوع جدایی، طلاق عاطفی میگویند.

ما در ادامه به بررسی مهمترین دلایل جدایی و قانون طلاق جدید خواهیم پرداخت:

• مشکلات مالی زوجین به خصوص مرد
• خیانت زن یا مرد
• تفاوت فاحش خصوصیات و اخلاقیات
• انتظارات و توقع غیر منطقی
• ازدواج زود هنگام و نداشتن بلوغ فکری
• ازدواج صرفا احساسی
• ازدواج اجباری و زوری مخصوصا برای دختران
• اعتیاد به مواد مخدر و مواد روانگردان
• تفاوت سنی فاحش میان زوجین
• ناسازگاری و علایق متفاوت جنسی
• بیماری های روحی و بیماریهای جسمی

در کنار موارد مارالذکر، در موارد نادری نیز دیده شده که مرد بدون دلیل خاصی و صرفا به دلیل غیرت زیاد و بی حجابی همسر خود درخواست جدایی مینماید که این مورد نیز بسیار جای تامل دارد.

انواع طلاق

طبق قانون مدنی که بر گرفته از فقه است ما دو نوع طلاق داریم یکی بائن و دیگری رجعی. ما در ادامه به بررسی و تعریف جدایی از توع رجعی و بائن میپردازیم لذا با ما همراه باشید. البته جدایی را برحسب درخواست دهنده نیز میتوان به طلاق توافقی، جدایی از طرف زن و جدایی از جانب مرد تقسیم نمود.

رجعی

مطابق ماده 1148 قانون مدنی در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع میباشد. در این نوع از جدایی برای مرد حق رجوع وجود دارد و مرد میتواند در مدت زمان عده زن به ایشان رجوع نماید.

به عبارت دیگر امکان بازگشت به زندگی زناشویی برای مرد وجود داشته و مردها میتوانند در مدت زمانی که اصطلاحا به آن عده میگویند به زندگی خود باز گردند.

لازم به توضیح است که مدت زمان عده معمولا چیزی حدود سه ماه است.

بائن

بر اساس ماده 1144 قانون مدنی در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست. همانطور که ملاحظه میفرمایید جدایی از نوع بائن کاملا نقطه مقابل رجعی میباشد.

لذا مرد پس از ثبت طلاق به هیچ عنوان حق رجوع به زن و زندگی مشترک را در مدت زمان عده نخواهد داشت.

به طور کلی جدایی از زن یائسه، جدایی از زن باکره و یا دوشیزه، جدایی از نوع خلع و مبارات همگی از انواع بائن به حساب می آیند.

ماده 1145 قانون مدنی مواردی که طلاق از نوع بائن میباشد را بیان نموده است.

در موارد ذیل طلاق بائن است:

• طلاقی که قبل از نزدیکی واقع صورت گیرد.
• طلاق زن یائسه.
• طلاق خلع و مبارات هر دو بائن است البته تا زمانی که که زن رجوع به عوض نکرده باشد.
• طلاق سومی که بعد از سه وصلت به صورت متوالی انجام گیرد بائن است. در این مورد فرقی نمیکند که وصلت در نتیجه رجوع بوده و یا در نتیجه نکاح و ازدواج جدید باشد.

طلاق مبارات

انواع طلاق بر حسب درخواست دهنده

مضافا بر حسب این که درخواست کننده طلاق چه کسی است میتوان جدایی را به سه دسته تقسیم نمود که در زیر به بررسی آن ها میپردازیم.

طلاق از جانب مرد

مطابق اصول شرعی ما و ماده 1133 قانون مدنی که صراحتا بیان میدارد مرد میتواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه صالح تقاضای جدایی از همسر خود را بنماید.

ملاحظه مینمایید که در واقع طلاق حق مرد است و اصولا این مرد است که میتواند در خصوص جدایی یا ادامه زندگی مشترک تصمیم گیری نماید.

در صورتی که مردی بخواهد از زن خود جدا شود بایستی از دادگاه خانواده درخواست و تقاضای گواهی عدم امکان سازش نماید.

پس از تعیین وقت و تشکیل جلسه رسیدگی در صورتی که قاضی و رئیس شعبه ادامه زندگی مشترک زوجین را غیر ممکن تشخیص دهد گواهی مربوطه را صادر مینماید.

البته لازم به ذکر است که اجرای گواهی مذکور، مشروط به این است که مرد در خصوص تمامی حق و حقوق زن نظیر مهریه، نفقه، حق تنصیف و … تعیین تکلیف نموده و یا ترتیب پرداخت حقوق ایشان را مشخص نماید.

طلاق از جانب زن

همانطور که بیان گردید اصولا و اساسا طلاق حق مرد است و برای طلاق از طرف زن بایستی شرایط خاصی محقق گردد. درواقع طبق تبصره ماده 1133 زن نیز میتواند با وجود شرایط مقرر در این قانون از محکمه تقاضای جدا شدن از همسر خود را بنماید. بنابراین زن نیز میتواند تحت شرایطی اقدام به درخواست صدور گواهی عدم امکان سازش نماید.

به طور کلی زن به دو صورت میتواند با مراجعه به دادگاه درخواست جدایی نماید.

عسر و حرج

مطابق صراحت قانون در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی میتواند به حاکم شرع مراجعه نموده و تقاضای جدایی کند.

چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود دادگاه میتواند زوج را اجبار به طلاق دادن همسر خود نماید. لازم به توضیح است که چنانچه اجبار مرد میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده خواهد شد.

همچنین عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه‌ی زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.

مهمترین این موارد به شرخ زیر میباشد:

• عدم پرداخت نفقه توسط مرد
• اعتیاد مضر شوهر به مواد مخدر
• اعتیاد مرد به مواد روانگردان
• اثبات خیانت شوهر در دادگاه
• ترک زندگی توسط شوهر
• ازدواج مجدد مرد بدون رضایت زن اول
• محکومیت شوهر به زندان بالای ۵ سال
• سورفتار و سو معاشرت شوهر نظیر ایراد ضرب و جرح، توهین و فخاشی و …
• عیوب مرد
• نداشتن رابطه جنسی برای مدت طولانی و نامتعارف
• بیماری ناعلاج مرد
• رابطه جنسی نامتعارف
• بچه دار نشدن مرد
• دوری طولانی زوجین از یکدیگر

داشتن وکالتنامه طلاق از جانب زوج

در صورتی که در زمان عقد نکاح و یا بعد از آن مرد به همسر خود وکالتنامه تام و کاملی بدهد زن میتواند هر زمانی که بخواهد تقاضای جدایی نماید.

زن بایستی با طی کردن تشریفات قانونی و شرعی اقدام به اخذ گواهی عدم امکان سازش نماید. در این نوع جدایی، زن میتواند بدون نیاز به حضور مرد از همسر خود جدا شود.

البته این نوع از جدایی میتواند به نوعی جزو دسته طلاق توافقی قرار گیرد چرا که در واقع مرد سابقا این توافق را با همسر خود نموده که زن هر زمان بخواهد از وی جدا شود.

طلاق توافقی

طلاق توافقی از سریع ترین و مناسب ترین راه های خاتمه دادن به زندگی زناشویی است. در این نوع جدایی، زوجین ابتدا بایستی در خصوص کلیه حق و حقوق مالی از جمله مهریه، نفقه، حق تنصیف و … و حقوق غیر مالی همچون حق حضانت و … تراضی و توافق نمایند.

البته زوجین میبایست با شرکت در جلسات مشاوره و غربالگری و حضور در دادگاه به زندگی مشترک خویش پایان دهند.

البته صرفا خود جلسات مشاوره بیش از ۱ الی ۲ ماه به طول می انجامد. لکن چنانچه این کار را به یک وکیل پایه یک دادگستری بسپارید دیکر نیازی به طی کردن جلسات مشاوره نخواهید داشت.

طلاق غیابی چیست؟

در صورتی که مرد، همسر و خانه خود را برای مدتی ترک نماید زن طبق قانون این حق را دارد که به صورت غیابی از شوهر خود جدا شود. این جدایی همانطور که از نامش پیداست بدون حضور و حتی اجازه شوهر یا زن اتفاق می افتد.

درواقع طلاق غیابی به نوعی از جدایی گفته میشود که در آن یکی از زوجین در هیچ یک از مراحل دادرسی حاضر نمیشود. از طرف ایشان در هیچ یک از مراحی رسیدگی نیز لایحه نفرستاده و دفاعی نمیکند. درنتیجه دادگاه حکم غیابی صادر خواهد نمود.

به عبارت دیگر حضور و اجازه شوهر در هیچ یک از مراحل طلاق و حتی اجرای صیغه لازم نمیباشد. در واقع برخلاف معمول این بار ابتکار عمل در دستان زوجه میباشد.

در این خصوص زن بایستی در دادگاه محل اقامت و سکونت مرد را اعلام نموده تا وقت جلسه رسیدگی به ایشان ابلاغ گردد. مرد میتواند در موعد مقرر به دادگاه مراجعه و در جلسه رسیدگی شرکت نماید.

ممکن است مرد در جلسه رسیدگی شرکت نموده و دفاعیات موجه و قانع کننده ای ارائه نماید. لذا توصیه میگردد حتما با یک وکیل خبره امور خانواده تماس حاصل نمایید.

البته ممکن است شوهر در جلسه رسیدگی مقرر حاضر نشود. در این صورت جلسه رسیدگی نیز به صورت غیابی برگزار خواهد شد. در نتیجه دادنامه و رای نیز به صورت غیابی صادر خواهد گردید.

در هر صورت چنانچه زوجه موفق به اخذ رای طلاق به نفع خود شود میتواند بدون حضور مرد در دفترخانه طلاق صیغه را جاری نماید.

هزینه جدایی

هزینه های طلاق اعم از حق الوکاله وکیل دادگستری و … شامل موارد مختلفی میشود. درواقع هزینه وکیل طلاق اصولا شامل هزینه وکیل، هزینه ثبت دادخواست، هزینه داوری، هیزنه مشاوره خانواده، هزینه آزمایش بارداری زوجه و هزینه اجرای صیغه طلاق در دفترخانه یا محضر و … میباشد.

هزینه های مشاوره ممکن است در شهر های مختلف کشور عزیزمان ایران، از نظر جمعیت و وسعت، متفاوت و متغیر باشد. همچنین هزینه اجرای صیغه با توجه به هر دفترخانه ای متفاوت خواهد بود.

ما در قسمت حق الوکاله و هزینه وکیل برای جدایی میزان هزینه و حق الوکاله وکیل دادگستری را کاملا بیان نموده ایم.

طلاق ایرانیان مقیم خارج از کشور

امورزه بسیاری از ایرانیان و هم میهنان عزیز بنا به دلایل گوناگونی به خارج از کشور مهاجرت نموده اند. ممکن است این عزیزان قبل از خروج از کشور و یا بعد از خروج مبادرت به ازدواج نموده و در خارج از شکور قصد طلاق و جدایی داشته باشند. یکی از سوالات مهمی که همواره مطرح میشود این است که نحوه طلاق ایرانیان خارج از کشور به چه صورت است؟

به طور خلاصه در پاسخ بایستی گفت که اتباع ایرانی خارج از کشور برای امور طلاق و اتمام زندگی مشترک تابع قانون ایران میباشند. درواقع زوجینی که در خارج از کشور اقامت دارند میبایست برای طلاق به یک وکیل طلاق ایرانیان خارج از کشور وکالت دهند. این امکان امروزه از طریق سامانه میخک یا همان سامانه مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی فراهم گردیده است.

بنابراین عزیزان و هموطنان مقیم خارج از کشور میتوانند با تنظیم وکالتنامه از سامانه مذکور و ارائه مدارک مربوطه به وکیل متخصص در ایران، به زندگی زناشویی خود پایان دهند.

تفاوت طلاق و فسخ نکاح

فرآیند طلاق با فسخ نکاح و یا به تعبیر عامیانه بطلان ازدواج کاملا متفاوت میباشد. به طور کلی فسخ نکاح آثار و تبعات متفاوتی دارد. تنها شباهت این دو آن است که زوجین از یکدیگر جدا شده و زندگی مشترک خاتمه می یابد. از طرف دیگر بحث بطلان ازدواج با فسخ نکاح نیز متفاوت بوده و آثار و قوانین متفاوتی بر آن حاکم میباشد.
درواقع براساس ماده ۱۱۲۰ قانون مدنی، عقد نکاح به فسخ یا به طلاق منحل خواهد شد. بنابراین زوجین میتوانند علاوه بر طلاق، نسبت به فسخ ازدواج یا نکاح نیز اقدام نمایند. البته که شرایط فسخ نکاح متفاوت و محدود بوده و نکاح به راحتی فسخ نمیشود. قانونگذار در قانون مدنی کشور عزیزمان ایران، مصادیق و موارد فسخ نکاح را پیش بینی نموده است. درواقع قانونگذار به زوجین این امکان را داده تا در صورت جنون و عیوب در هر یک از زن و مرد، نکاح را فسخ نمایند.

عده چیست؟

قانونگذار در ماده ۱۱۵۰ قانون مدنی عده را تعریف نموده است. بر اساس این ماده عده، مدت زمانی است که زن مطلقه نمیتواند شوهر و همسری اختیار کند. به عبارت دیگر هر زنی که از همسر خود به صورت قانونی جدا میشود تا مدت زمان مشخصی حق ازدواج ندارد. این جدایی میتواند به هر دلیلی نظیر فسخ، طلاق یا … صورت پذیرد.

عده زن از جمله عده طلاق و … بسته به شرایط پیش بینی شده در قانون متفاوت است. قانونگذار در قانون مدنی مدت زمان عده را در شرایط مختلف به شرح زیر تعیین نموده است.  ما این موارد را در یک مطلب جمع آوری کرده و به شکل ساده بیان مینماییم.

بر اساس ماده 1151 قانون مدنی عده طلاق و عده فسخ نکاح سه طهر میباشد. مگر در صورتی که زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند. در مورد اخیرالذکر عده او 3 ماه خواهد بود. طهر یعنی اینکه زن مطلقه 3 بار عادت زنانگی ببیند و این حالت برای 3 بار تکرار شود و پاک شود.

همچنین ماده 1152 قانون مدنی عده زن در خصوص جدایی در نکاح منقطع را در غیر حامل دو طهر تعیین نموده است. مگر این که زن با اقتضای سن عادت‌ زنانگی نبیند که در این صورت عده ایشان 45 روز خواهد بود. درضمن مطابق قانون مدنی عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضای آن در خصوص زنی که حامله است تا وضع حمل میباشد.

قانونگذار در خصوص زنی که با شوهر خود نزدیکی نکرده و همچنین زنی که یائسه است استثنا قائل شده و عده ای تعیین ننموده است. در واقع زن یائسه و یا زنی که با شوهر خود نزدیکی نکرده نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ نکاح.

سخن پایانی

مباحث حقوقی به خصوص مبحث جدایی زن و مرد و مسائل مربوط به آن بسیار پیچیده و دشوار میباشند.

به همین دلیل بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل تهران و با تجربه و متخصص در امور مربوطه مشورت نمایید. هم میهنان عزیز خارج از کشور نیز میتوانند با وکیل بین المللی تماس گرفته و از خدمات مشاوره ای رایگان و خدمات وکالتی ایشان استفاده نمایید.

چرا که طرح دعوی و تنظیم لوایح اشتباه و نادرست ممکن است به گونه ای به روند رسیدگی آسیب بزند که دیگر امکان تصحیح آن به هیچ عنوان نباشد.

گروه حقوقی وکیل زوم با استفاده از بهترین وکلای تهران، مجرب و مورد اعتماد آماده ارائه بهترین خدمات حقوقی به شما عزیزان میباشد.

همچنین در صورتی که مایل به پرداخت حق الوکاله نیستید میتوانید بدون گرفتن وکیل و صرفا با پرداخت مبلغ لازم در طول روند رسیدگی و تمام مراحل دادرسی از خدمات وکیل پایه یک دادگستری استفاده نمایید.

این خدمات شامل تنظیم دادخواست، تنظیم لایحه، مشاوره و … به طور دائم و تحت نظر وکیل تهران میباشد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص این موضوع که طلاق چیست و بررسی انواع طلاق نظیر رجعی، بائن، مبارات، خلع و همچنین حکم و نحوه اثبات آن، قانون طلاق و … میتوانید با وکلای معرفی شده در وبسایت وکیل زوم اعم از وکیل طلاق توافقی تهران یا یکطرفه تماس گرفته و از خدمات حقوقی ایشان استفاده نمایید.